FORLÉARGAS GINEARÁLTA

Le deich mbliana anuas, tá méadú seasta tagtha ar cheannach talún le haghaidh bia a tháirgeadh, acmhainní a bhaint, agus forbairt a dhéanamh. Tá na forbairtí seo anois ag tarlú ar scála domhanda. Tá ról iltaobhach, ilchineálach agus ról nach mbíonn mar an gcéanna i gcónaí ag dlí idirnáisiúnta maidir leis seo. Ar thaobh amháin, réitíonn an dlí idirnáisiúnta an bealach chun caitheamh leis an talamh agus an comhshaol mar mar earra trí thrádáil agus infheistíocht. Ar an taobh eile, aithníonn an dlí idirnáisiúnta tábhacht an tír(dhreacha) mar bhunchloch do shlí bheatha, do chultúr, don chomhshaol agus do shlí mhaireachtála na ndaoine. Tá dlíthe idirnáisiúnta ann a aithníonn cearta na mbundúchasach a dtalamh a choinneáil faoi chomhúinéireacht. Ach is dúshlán mór é do phobail áitiúla fós ar fud an domhain cúrsa na córa a bhaint amach nuair atá a dtírdhreach áitiúil i mbaol.

Is tionscadal taighde é PROPERTY[IN]JUSTICE (2020-2025) a dhéanann imscrúdú ar conas a chruthaíonn an dlí idirnáisiúnta cothrom na féinne agus an éagóir go spásúil.  Tá béim an tionscadail ar an tuiscint atá ag an dlí idirnáisiúnta ar chearta réadmhaoine ar thalamh.

Rachaidh an tionscadal seo níos faide ná an anailís thraidisiúnta sa dlí, ag cur peirspictíochtaí idirdhisciplíneacha agus traschultúrtha san áireamh chun teorainneacha ar thuiscint i leith maoine talaimh a bhrú, agus tacú le tuiscintí nua i ndlí idirnáisiúnta, atá lonnaithe go háitiúil agus talamhbhunaithe.

Tá an tionscadal maoinithe ag an gComhairle Eorpach um Thaighde (ERC), agus comhordaithe ag Amy Strecker. Sé Scoil Dlí Sutherland, Coláiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath atá á óstáil.

 

Déanfaidh an tionscadal imscrúdú ar an gcaoi ina n-éascaíonn dlí idirnáisiúnta ceartas spásúil agus éagóir trína choincheapú ar chearta réadmhaoine. Tá trí phríomh-chuspóir ag an tionscadal:

1. Anailís a dhéanamh ar na comhaontais agus na neamhréitigh atá ann idir réimsí éagsúla den dlí idirnáisiúnta a théann i bhfeidhm ar rochtain don phobal ar thalamh. Déanfar measúnú ansin ar an tionchar ar chleachtas áitiúil.
2. Measúnú a dhéanamh ar na bealaí a úsáideann pobail áitiúla noirm agus gnásanna idirnáisiúnta chun rochtain a fháil ar thalamh, éilimh a dhéanamh nó forbairt a dhiúltiú dá gcuirfeadh sé isteach ar thalamh. Beidh measúnú déanta ar oiriúnacht na norm agus gnásanna idirnáisiúnta seo i ngach cás.
3. Peirspictíochtaí idirdhisciplíneacha agus traschultúrtha a chur i bhfeidhm chun tacú le léirmhínithe níos cothroime go sóisialta ar réadmhaoin ar thalamh.

Déanann sé é seo trí 4 fho-phróiseas idirghaolmhara:

1. Réadmhaoin a chur in áit (Amanda Byer, Taighde Iardhochtúireachta)
2. Réadmhaoin a dhéanamh níos casta (Sonya Cotton, iarrthóir PhD)
3. Réadmhaoin a fhostú (Raphael Ng’etich, iarrthóir PhD)
4. Réadmhaoin a leathnú (Amy Strecker, Príomh-Imscrúdaitheoir)

Is í Sinéad Mercier an Cúntóir Taighde atá ag an tionscadal seo agus is í Deirdre Norris an Bainisteoir Tionscadail